تاج دندان یا کراون چیست؟

در واقع تاج دندان یا کراون(Dental crown ) یک پوشش محافظ برای دندان آسیب‌دیده است. این وسیله مصنوعی می‌تواند با استفاده از مواد مختلفی مانند فلز یا پرسلن چینی ساخته شود.

احتمالاً شما یک تاج دندان روی دندان خود دارید که به‌طور معمول قابل مشاهده نیست، مگر اینکه دهان خود را به‌طور کامل باز کنید. همچنین ممکن است روکشی را بر روی دندان‌های جلویی خود داشته باشید که به‌طور ویژه برای تطابق با دندان‌های دیگر طراحی شده‌اند.

در انتخاب تاج دندان، چندین عامل مهم وجود دارد، از جمله:

– هزینه

– استحکام

– دوام

– ظاهر طبیعی که از لبخند شما کاسته نمی‌شود

همچنین، ممکن است ظاهر طبیعی برای شما اولویت داشته باشد. یک دندانپزشک ماهر یا یک مرکز دندانپزشکی مدرن می‌توانند گزینه‌های مختلف را با دقت بررسی کرده و به شما کمک کنند تا بفهمید کدام گزینه بهترین نیازهای شما را برآورده می‌کند.

انواع تاج دندان

تاج دندان می‌تواند از مواد مختلفی تشکیل شود، به عنوان مثال:

– پرسلن چینی

– سرامیک

– فلز

– رزین کامپوزیت

– ترکیبی از مواد مختلف

به عنوان مثال، ممکن است یک تاج پرسلن با ترکیب فلزی داشته باشید، که با یک تاج تمام پرسلن متفاوت است. در هنگام انتخاب مواد برای تاج دندان، دندانپزشک شما عوامل زیر را مد نظر قرار می‌دهد:

– موقعیت دندان شما

– میزان نمایان شدن دندان هنگام لبخند زدن

– وضعیت بافت لثه شما

– عملکرد دندانی که نیاز به تاج دارد

– میزان باقیمانده بودن دندان طبیعی

– رنگ دندان‌های اطراف

علاوه بر این، ممکن است یک تاج دندان موقت نیز وجود داشته باشد.

تاج دندان موقت در واقع موقتی است و تا مدت کوتاهی در دهان شما باقی می‌ماند. دندانپزشک این روکش را با استفاده از چسبی که به راحتی قابل برداشت است، روی دندان شما قرار می‌دهد، بنابراین قدرت آن نسبت به یک تاج دندان ثابت کمتر است.

این کار زمانی انجام می‌شود که منتظر ساختن یک تاج دندان دائمی هستید. در مرحله دوم درمان، تاج دندان دائمی بر روی دندان شما قرار داده می‌شود.

تاج دندان یک روزه

در صورت لزوم، می‌توانید در یک جلسه درمانی روکش یک روزه دریافت کنید. برخی از مطب‌های دندانپزشکی با استفاده از روش‌های مختلف مانند طراحی و ساخت به کمک رایانه (CAD / CAM)، تاج دندان یک روزه را ارائه می‌دهند. تاج دندان جدید شما با استفاده از بلوک سرامیک در همان مطب طراحی و ساخته می‌شود. درباره اولویت‌های شخصی خود با دندانپزشک خود صحبت کنید.

توصیف تاج دندان آنلی (4/3):

بعضی از کراون‌ها تنها بخشی از دندان را پوشش می‌دهند. در صورتی که نیازی به یک کراون کامل نداشته باشید، ممکن است دندانپزشک شما پیشنهاد ترمیم دندان با تاج دندان آنلی (4/3) را داشته باشد.

چه کسانی احتیاج به تاج دندان دارند؟

اگر شما یک حفره بزرگ در دندان خود دارید که نیاز به پر کردن آن دارد، احتمالاً باید از تاج دندان استفاده کنید. و نیز، چنانچه دندانتان یکی از مشکلات زیر را داشته  باشد، امکان دارد به یک کراون احتیاج داشته باشید:

– فرسایش شدید دندان

– ترک خوردگی دندان

– ضعف دندان

روکش‌های دندانی نیز پس از انجام عمل کانال ریشه روی دندان توصیه می‌شوند، زیرا دندان آسیب‌پذیرتر می‌شود و نیاز به حفاظت دارد. اگر دندان خود را از دست داده‌اید، ممکن است برای تعویض آن یک کراون معرفی شوید و دندانپزشک باید یک پل دندانی یا یک ایمپلنت دندان انجام دهد.

هزینه‌های تاج دندان در سال 1402:

هزینه یک کراون دندان به متریال استفاده شده در روکش و اندازه دندان، از 40 تا 150 دلار و در برخی موارد بیشتر است. به عنوان مثال، کراون‌های طلایی هزینه‌ای بالاتر دارند.

کراون‌های کاملاً فلزی، که از آلیاژ فلزی ساخته شده‌اند، گاهاً ارزانتر از کراون‌های طلایی یا پرسلین هستند.

به علاوه ، چنانچه دندانپزشک ناچار باشد پیش از قرار دادن تاج دندان، مراحل اولیه را انجام دهد، هزینه‌ها هم اضافه خواهد شد.

به عنوان مثال، شما ممکن است به یک عمل کانال ریشه یا یک ایمپلنت نیاز داشته باشید که هر دو می‌توانند هزینه را افزایش دهند.

با دندانپزشکتان در باره انواع روکش‌های مختلف و متناسب برای نیازهای شما گفتگو کنید تا در مشخص کردن هزینه‌های کراون دندان به شما کمک کند.

عکس تاج دندان

تاج دندان و روند آن:

فرآیند درمان تاج دندان به انتخاب دندانپزشک شما بستگی دارد که آیا او روش چند روزه یا روش یک روز را انتخاب می‌کند.

روش چند روزه با استفاده از کراون موقت:

برای دریافت یک تاج دندان معمولی، شما باید دو بار به مطب دندانپزشک خود مراجعه کنید.

– دندانپزشک دندانی که نیاز به روکش دارد را بررسی کرده و آماده می‌کند. این مرحله ممکن است شامل گرفتن عکس رادیوگرافی (X-ray) از دندان شما باشد. همچنین ممکن است قبل از این مرحله یک قالب از دندان یا دهان شما گرفته شود.

– دندانپزشک بخشی از لایه خارجی دندان را حذف و آن را شکل می‌دهد.

– یک قالب از دندان‌های شکل داده شده و دندان‌های اطراف شما ساخته می‌شود.

– برای حفاظت از دندان‌ها، دندانپزشک یک روکش موقت بر روی آنها قرار می‌دهد.

– قالب تهیه شده را به آزمایشگاه می‌فرستند تا کراون تهیه شود. این مرحله امکان دارد چن هفته ای طول بکشد.

– زمانی که روکش آماده شد، باید به دندانپزشک خود مراجعه کرده و مرحله دوم را انجام دهید، در این مرحله دندانپزشک می‌تواند کراون را به دندان شما بچسباند.

روش یک روزه:

با استفاده از روش یک روزه، می‌توانید از مرحله کراون موقت صرف نظر کنید.

– دندانپزشک تصاویر دیجیتال از دهان شما گرفته می‌شود.

– با استفاده از اسکن دیجیتال تصاویر، دندانپزشک در مطب دندان‌ها را تهیه می‌کند. شاید شما مجبور شوید حدود 1 تا 2 ساعت منتظر ساخت روکش بمانید.

– پس از آماده شدن، دندانپزشک شما آن را در محل مناسب بچسباند.

بسته به وضعیت شغلی خود، احتمالاً می‌توانید در طول زمان انتظار برای ساخت کراون دندان، به محل کار خود بروید. تمام دندانپزشکان از تکنولوژی ساخت تاج دندان استفاده نمی‌کنند. برای اطمینان، از دندانپزشک خود بپرسید که آیا این گزینه در دسترس است و هزینه آن را تخمین بزنید، به خصوص اگر بیمه دندانپزشکی ندارید.

حفاظت از تاج دندان

مراقبت از تاج دندان نیز بسیار مهم است زمانی که در دهان شما قرار دارد. توجه دقیق به تاج دندان می‌تواند عمر آن را به طولانی ترین کند.

در ادامه اشاره ای به نکات مفید می‌کنیم:

– تمرین کنید تا مسواک زدن را به طور دقیق انجام دهید. اگر تا به حال در روز دو بار دندان خود را مسواک نمی‌زدید، حالا زمان آن است که این عادت را شروع کنید. اگر دندان‌ها و یا دندان‌های اطراف حساسیت به گرما یا سرما دارند، از خمیر دندان مخصوص دندان‌های حساس استفاده کنید.

– استفاده روزانه از نخ دندان به شما کمک می‌کند تا تمام دندان‌هایتان را در بهترین حالت نگه دارید.

– اجتناب کنید از خوردن غذاهای سفت. جویدن یخ یا غذاهای سخت می‌تواند منجر به شکستن دندان شما شود، به خصوص اگر کراون پرسلینی داشته باشید.

– اگر شب‌ها دندان‌های خود را به هم می‌زنید و به آن “دندان‌قروچه” می‌گویند، دندانپزشک شما ممکن است یک محافظ شبانه برای حفاظت از کراون و دندان‌های مجاور آن را توصیه کند.

مراقبت از روکش موقت تاج دندان:

اگر در حال حاضر از روکش موقت استفاده می‌کنید، باید به طور ویژه مراقبت کنید زیرا روکش‌های چسبنده تنها برای استفاده‌های موقتی مناسب هستند.

همانطور که معمولاً انجام می‌دهید، مسواک بزنید، اما بسیار ملایم باشید. هنگام استفاده از نخ دندان، به جای کشیدن نخ به سمت بالا که ممکن است روکش را جابجا کند، می‌توانید نخ را از کنار دندان‌ها بکشید.

اگر در مدت انتظار برای کراون دائمی، روکش موقت خراب شده یا معیوب شده است، باید با دندانپزشک خود تماس بگیرید. دندانپزشک شما می‌تواند آن را برای شما تنظیم کند یا یک روکش جدید بسازد.

احتمالات و عوارض مرتبط با داشتن تاج دندان:

استفاده از کراون می‌تواند به عنوان یک راه حل مفید برای مشکلات قابل توجه در دندان‌های شما باشد. با این حال، وجود خطرات و عوارض احتمالی نیز وجود دارد که ممکن است پس از نصب و استفاده از کراون با آن مواجه شوید.

در زیر به برخی از این عوارض اشاره می‌شود:

حساسیت دندان:

ممکن است دندان‌هایی که روکش دارند به گرما و سرما حساسیت نشان دهند. اگر دندان شما به فشار در هنگام چرخش چیزی حساس است، ممکن است کراون برای دندان شما مناسب نباشد و باعث حساسیت دندانی شوید. در این مورد با دندانپزشک خود مشورت کنید و در مورد تغییر مکان قرار دادن تاج دندان یا رفع مشکل صحبت کنید.

تراشه شدن روکش:

برخی از انواع روکش‌ها، به ویژه روکش‌های تمام پرسلن، نسبت به تراش آسیب‌پذیر هستند. دندانپزشک ممکن است بتواند تراشه‌های کوچک را تصحیح کند. در مواردی که روکش از نوع پرسلن-فلز استفاده شده باشد، ممکن است پرسلن آسیب ببیند و لایه فلزی زیر آشکار شود. در صورتی که فلز بدون آسیب باقی بماند، ممکن است نیازی به تعمیر تراشه‌ها نباشد.

لغزش و رها شدن روکش:

اگر سیمان و چسب کافی برای نگه داشتن روکش در محل وجود نداشته باشد، ممکن است تاج دندان شما لغزش پیدا کرده و یا از بین برود. اگر فکر می‌کنید که کراون شما محلول یا لغزنده شده است، باید به دندانپزشک خود مراجعه کنید.

واکنش آلرژیک:

اگرچه این اتفاق رایج نیست، اما برخی از افراد ممکن است نسبت به فلزهای استفاده شده در برخی از روکش‌ها واکنش آلرژیک داشته باشند.

بیماری لثه:

اگر لثه‌های اطراف تاج دندان شما درد می‌کنند، تحریک می‌شوند یا خونریزی دارند، احتمالاً دچار التهاب لثه یا بیماری لثه شده‌اید. در این صورت، بهتر است با دندانپزشک خود مشورت کنید.

مدت زمان دوام تاج دندان

مدت زمان عمر یک کراون می‌تواند متغیر باشد و در بازه 5 تا 15 سال قرار بگیرد. برخی از کراون‌ها قوی‌تر از دیگران هستند و ممکن است مدت زمان دوام بیشتری داشته باشند.

به عنوان مثال، یک مطالعه انجام شده در سال 2016 سه نوع مختلف از کراون‌های یکپارچه را در معرض نیروی گازگرفتگی زیاد قرار داد و نتیجه گرفت که روکش‌های زیرکونیای یکپارچه کمترین احتمال شکست یا ترک خوردن را دارند. کراون یکپارچه یک روکش است که از یک تکه مواد جامد، مانند زیرکونیا، ساخته شده است.

با این حال، محققان برای آزمایش‌های خود از مدل‌های مصنوعی استفاده کردند و همچنین هشدار دادند که تغییرات در نحوه قرارگیری تاج دندان و عوامل دیگر ممکن است بر نتایج در شرایط واقعی تأثیر بگذارد.

به طور کلی، روکش‌های طلایی و روکش‌های پرسلنی ترکیب شده با فلز دارای مدت زمان دوام بیشتری هستند. روکش‌های تمام سرامیکی و تمام پرسلن ممکن است طبیعی‌تر به نظر برسند، اما معمولاً در مقابل نسخه‌های فلزی یا پرسلن‌های ترکیب شده با فلز مقاومت کمتری دارند. کراون‌های تمام رزینی نیز به سرعت خراب می‌شوند. با مراقبت مناسب، روکش‌های دندان می‌توانند تا چند سال دوام داشته باشند.

انتخاب برای کراون:

بهترین گزینه برای شما در وضعیت خاص دندان‌هایتان، به احتمال زیاد توسط دندانپزشکتان توصیه خواهد شد.

به عنوان مثال، اگر دندان‌های جلویی شما ضعیف و سست هستند و نیاز به پرکردن منظم دارند، ونیر دندان یا روش‌های درمانی دیگر به شما پیشنهاد خواهد شد.

همچنین، اگر دندان شما یک حفره بزرگ دارد که نیاز به پرکردن دارد، دندانپزشک شما ممکن است روکش را به عنوان گزینه درمانی جایگزین پیشنهاد کند تا دندان را محافظت کند.

کراون‌ها می‌توانند از انواع مختلفی از جمله  رزین، زیرکونیا، پرسلن، سرامیک و فلزات مثل طلا یا کرومیوم یا ترکیبی از ماده های مختلف ساخته شوند.

توجه مهم:

در انتخاب کراون دارای گزینه‌های متنوعی هستید. هر کراون برای همه افراد مناسب نیست، اما برخی از انواع کراون‌ها ممکن است برای شما جذاب‌تر باشند نسبت به سایرین.

در نهایت، انتخاب مناسبی برای روکش وابسته به نیازهای خاص شما است. با دندانپزشکتان در مورد بهترین نوع تاج دندان و نیازهای دندانپزشکیتان صحبت کنید.